Chiến thuật Chelsea: Những thay đổi nổi bật của Maresca đã giúp đội bóng tìm lại vị thế trên bản đồ bóng đá châu Âu với phong cách thi đấu rõ nét.
Chỉ một năm trước, Chelsea còn bị hoài nghi vì chi tiêu khổng lồ và đội hình phình to. Thế nhưng, mùa giải 2024-25 đã chứng kiến cú lột xác ngoạn mục: cán đích thứ 4 Ngoại hạng Anh, trở lại Champions League, vô địch Europa Conference League và đánh bại PSG để đăng quang FIFA Club World Cup. Thành công tỷ số bóng đá này mang đậm dấu ấn chiến thuật của HLV Enzo Maresca.
1. Hệ thống chiến thuật Chelsea và biến thể
Xuất thân từ trường phái Pep Guardiola, Maresca xây dựng Chelsea với nền tảng sơ đồ 4-2-3-1 khi phòng ngự và chuyển sang 3-4-3 khi tấn công. Điểm đặc sắc nằm ở hàng tiền vệ hình hộp, gồm hai tiền vệ phòng ngự (một thường là hậu vệ biên bó vào) và hai tiền vệ tấn công di chuyển ở half-space. Nhờ cấu trúc này, Chelsea luôn duy trì thế cân bằng: 5 cầu thủ tham gia tấn công, 5 người ở lại bảo vệ khung thành.
Marc Cucurella trở thành mắt xích then chốt, thường xuyên bó vào trung lộ như một tiền vệ trụ hoặc dâng cao để tạo thế 6 người trên hàng công, ghi nhiều bàn quan trọng tiêu biểu là pha lập công vào lưới MU tháng 5. Ngược lại, Malo Gusto không quá phù hợp khi bó vào giữa, nhưng lại cực nguy hiểm khi chồng biên. Trong trận chung kết Club World Cup với PSG, anh chính là người kiến tạo bàn mở tỷ số.
2. Linh hoạt chiến thuật và khả năng pressing
Chelsea của Maresca không bị bó cứng vào một sơ đồ. Tại Mỹ, ông thử nghiệm 4-2-2-2 trước Flamengo nhưng thất bại, rồi nhanh chóng điều chỉnh sang 4-3-3 để pressing hiệu quả hơn trước Fluminense. Ở chung kết gặp PSG, ông bố trí Reece James đá tiền vệ phải, sẵn sàng lùi thành hậu vệ khi Gusto dâng cao.
Khả năng pressing người-đối-người được tổ chức bài bản: Colwill và Chalobah áp sát tận phần sân đối phương để kèm Ousmane Dembélé, trong khi Caicedo lùi xuống che chắn khoảng trống. Khi cần giảm nhịp, Chelsea chuyển sang mid-block, cắt đường chuyền của đối thủ hoặc lùi sâu kết hợp bẫy việt vị sát vòng cấm một chiêu Maresca học từ Manuel Pellegrini tại kết quả Ngoại hạng Anh.
3. Xây dựng lối chơi và biến thể bóng chết của Chelsea
Trong triển khai bóng, Chelsea ưu tiên bắt đầu từ thủ môn Robert Sánchez với các đường chuyền ngắn nhằm kéo đối thủ pressing và tạo khoảng trống cho tốc độ của hàng công, đặc biệt là các pha chuyền xé tuyến của Cole Palmer. Tuy nhiên, ở chung kết Club World Cup, Maresca bất ngờ yêu cầu Sánchez phát dài để khai thác khoảng trống sau lưng Nuno Mendes, giúp Gusto nhiều lần đối mặt trực diện.
Bóng chết cũng có nhiều cải tiến. Mùa trước, Chelsea chỉ đứng thứ 10 Ngoại hạng Anh về số bàn từ tình huống cố định và nằm trong nhóm 6 đội tệ nhất ở khâu phòng ngự bóng chết. Do hạn chế về chiều cao, Maresca và HLV cố định Bernardo Cueva đẩy mạnh phương án phạt góc ngắn. Tại Club World Cup, 26/43 quả phạt góc của Chelsea được thực hiện theo cách này, trong đó có pha dẫn đến bàn phản lưới của Agustín Giay (Palmeiras).
4. Tăng cường lực lượng và chiều sâu
Mùa hè 2025, Chelsea bổ sung lực lượng mạnh mẽ để gia tăng sự linh hoạt chiến thuật. Hàng công có Liam Delap và João Pedro giúp khâu dứt điểm đa dạng hơn so với Nicolas Jackson. Cánh trái được tăng cường bởi Jamie Gittens và Pedro Neto, trong khi cánh phải chào đón tài năng trẻ Estevão. Ở tuyến giữa, sự trở lại của Andrey Santos mang đến lối chơi mềm mại, còn Dario Essugo và Jorrel Hato san sẻ gánh nặng cho Caicedo, Cucurella và thay thế Colwill khi cần.
Xem thêm: Bóng đá QT 1/10: McTominay chuyển mình mạnh mẽ tại Napoli
Xem thêm: Tin Barca 20/8: Barcelona quan tâm đối với Benjamin Pavard
Tại Club World Cup, Maresca đã sử dụng tới 27 cầu thủ – con số nhiều nhất giải. Với chiều sâu đội hình, chiến thuật biến hóa và bản sắc rõ ràng, Chelsea bước vào mùa giải 2025-26 với tham vọng cạnh tranh sòng phẳng ở mọi đấu trường. Đây là phiên bản Chelsea vừa đẹp mắt, vừa hiệu quả, sẵn sàng nối dài chuỗi thành công dưới triều đại Enzo Maresca.
BXH C1
